Czy dietetyk tylko odchudza? Czy wizyta u dietetyka zawsze będzie się wiązać ze stosowaniem jadłospisu? Czym jest metoda małych kroków? Co to BIA? Czy trzeba się przygotować do wizyty u dietetyka?
Wybierasz się do dietetyka? Zastanawiasz się jak to będzie…
Poniżej znajdziesz wszystkie niezbędne informacje na temat tego jak wybrać dietetyka, jak wygląda wizyta i w czym może pomóc żywieniowiec.
Bardzo ważne jest wybranie prawdziwego specjalisty, z odpowiednimi kwalifikacjami. W tym temacie nie jest to oczywista sprawa. Kim jest dietetyk?
Zadania dietetyka przedstawiono w załączniku 1 do Projektu Ustawy z 2009 r. o niektórych zawodach medycznych i zasadach uzyskiwania tytułu specjalisty w innych dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia. Zalicza się tu:
- planowanie, nadzór i stosowanie w oparciu o podstawy naukowe żywienia indywidualnego i zbiorowego grup ludności,
- żywienie kliniczne przy zastosowaniu produktów naturalnych oraz leczniczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego w leczeniu chorób,
- opracowywanie jadłospisów wchodzących w skład różnych rodzajów diet,
- nadzór nad jakością surowców i produktów żywnościowych oraz warunków, w których są przechowywane,
- ocena stanu odżywienia, sposobu żywienia oraz zapotrzebowania na składniki odżywcze,
- rozpoznanie, działania profilaktyczne oraz uczestnictwo w terapii otyłości i niedożywienia (w tym szpitalnego),
- udzielanie porad żywieniowych
Roczne szkoły i kursy nie dają tytułu zawodowego dietetyka. Studia podyplomowe z zakresu żywienia podnoszą kwalifikacje zawodowe, jednak również nie nadają takiego tytułu!
W związku z powyższym, jeśli Twój „dietetyk” jest osobą po kursie, szkoleniu lub studiach podyplomowych, a nie pełnym toku kształcenia – studiach 3-5,5 letnich (lic.- mgr) lub dodatkowo studium doktoranckim
NIE MA PRAWA NAZYWAĆ SIEBIE DIETETYKIEM.
Studia podyplomowe rozszerzają wiedzę, ale nie nadają tytułu zawodowego.
Jak wyobrażasz sobie spotkanie z dietetykiem?
Zapewne głównie będzie Ci się kojarzyć z wywiadem – rozmową, ważeniem i mierzeniem?
Tymczasem w dobie XXI w. dietetyk ma do dyspozycji więcej narzędzi dzięki którym można dokładniej sprecyzować Twoje zalecenia żywieniowe.
- Po pierwsze, w gabinecie dietetyka powinna znajdować się waga, wzrostomierz, dodatkowo fałdomierz. Obecnie wszystkie te urządzenia zostały połączone w jedną całość, dzięki czemu możemy wykonać analizę składu masy ciała która bazuje na metodzie bioimpedancji (BIA). Pokaże Ci ile ważysz, co i w jakich proporcjach wchodzi w skład Twojej masy ciała, a także będziesz wiedział jaki jest Twój wiek metaboliczny. Takie urządzenie wylicza wskaźniki takie jak: BMI, WHR, powierzchnię tkanki tłuszczowej w okolicy jamy brzusznej, obwód pasa oraz kąt fazowy.
- Ponadto, poza analizą BIA, która odbywa się w gabinecie często sugeruje się wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych, m. in. morfologia, OB, CRP, ALAT, AspAT, kreatynina, lipidogram, glukoza czy badanie ogólne moczu. Możesz zostać poproszony także o oznaczenie np. poziomu witaminy D.
Bardzo modną kwestią są panele badań specjalistycznych, np. badania genetyczne (z obszaru nutrigenetyki).
Na podstawie wszystkich wyników badań, a także wywiadu jesteśmy w stanie indywidualnie dobrać zalecenia żywieniowe, aby uzyskać jak najlepszy efekt terapeutyczny.
Pamiętaj! Dietetyk nie DIAGNOZUJE.
Nie ma prawa na bazie badań laboratoryjnych lub innych analiz wskazywać czy, lub na co, chorujesz.
Niemniej jednak, jeśli do dietetyka przychodzi pacjent i przynosi badania laboratoryjne, wcześniej nie konsultując się z lekarzem, a dietetyk widzi nieprawidłowości, zgodnie ze sztuką powinien pokierować Cię do lekarza – specjalisty. Dobry dietetyk to taki, który wie co jest w jego kompetencjach oraz kiedy powinien przekazać pacjenta do lekarza, fizjoterapeuty czy innego specjalisty, a poza tym potrafi stwierdzić, że to nie jest jego zakres działania.
Czy zawsze wizyta u dietetyka kończy się jadłospisem?
Wszystko zależy od problemów i celu jaki chce osiągnąć pacjent. Moim celem jest poszerzenie wiedzy i umiejętności pacjenta. Czasem wystarczą drobne zmiany/ modyfikacje w swoich zachowaniach żywieniowych, żeby osiągnąć efekt.
U pacjentów który lubią dowolność i chęć wyboru jeśli jest taka możliwość warto wprowadzić zalecenia które pokazują co jeść, w i jakiej ilości, aby pokryć zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze, podsumowaniem są przykładowe przepisy. Może być także wprowadzona m.in. metoda „małych kroków”, gdzie daje się pacjentowi zadania, które pozwalają korygować jego błędy żywieniowe. Ostatecznie uzyskujemy pełną świadomość działania pacjenta, wyższy poziom wiedzy i samodzielność w komponowaniu posiłków (prawidłowe wybory żywieniowe).
W innym przypadku pacjenci „zadaniowi” lubią mieć sztywny harmonogram, stąd też przygotowujemy jadłospis,
w porozumieniu z pacjentem ustalając preferencje pokarmowe.
Czasem ilość schorzeń, w tym wykluczających się patrząc z perspektywy żywieniowej, nie pozwala na zastosowanie ogólnych zaleceń, dlatego też w takim przypadku skłaniam się do przygotowania jadłospisu personalizowanego.
Czy przygotowanie się do wizyty u dietetyka jest niezbędne? Jak to zrobić prawidłowo?
Przed spotkaniem z dietetykiem warto podpytać czy masz dostarczyć na pierwszą wizytę badania laboratoryjne i w jakiś inny sposób się przygotować. Ponadto, większość dietetyków prosi swoich pacjentów o prowadzenie dziennika żywieniowego jako podstawowego narzędzia diagnostycznego. Pamiętaj, że będzie wykonywane badanie BIA stąd też nie bądź po ciężkim treningu, nie jedz bezpośrednio przed wizytą oraz jeśli wizyta odbywa się rano wyśpij się.
Jak wygląda wizyta?
Pierwsza wizyta zazwyczaj trwa dłużej (ok. 45-90 min), ponieważ w tym czasie przeprowadzany jest wywiad medyczno-żywieniowy. Jesteś pytany o schorzenia, dolegliwości, częstotliwość spożywania produktów/potraw, preferencje żywieniowe. Dodatkowo analizujemy dziennik żywieniowy. Do tego patrzymy na badania laboratoryjne, stosowane leki i suplementy. Podczas spotkania są przeprowadzane pomiary antropometryczne, analiza składu masy ciała. Najważniejsze jest ustalenie celów (krótkoterminowe oraz długoterminowe). Zazwyczaj jadłospis, plan żywieniowy dostajesz po wizycie (przygotowanie wymaga czasu).
Wizyta kontrolna jest znacząco krótsza (15-30 min). Podczas niej wykonujemy kontrolne pomiary, omawiamy trudności w zastosowaniu się do zaleceń, przeprowadzamy edukację żywieniową.
Jak często będziesz spotkać się ze swoim dietetykiem? Różnie bywa, każdy ma swój sposób pracy, ale najczęściej co 2-4 tyg. Częstotliwość spotkań zależy od problemów i potrzeb. Niestety, obecnie możliwość współpracy z dietetykiem odbywa się głównie prywatnie (usługa nie jest refundowana). Przy długotrwałej współpracy osobiście polecam wybór opcji pakietu, jest on korzystniejszy finansowo.